İTALYAN EDEBİYATI

Gerçek anlamı ile İtalyan edebiyatı, Rönesans'la başlar. Rönesans'tan önceki edebiyat, Lâtin dili ile İtalyan halk dilinin karması olan ve millî olmayan bir edebiyat özelliği taşır. Bilhassa Sicilya kralı Frederik II. nin desteklediği bir hareketle İtalyan halk dili XIII. yüzyıla doğru edebiyat dili haline gelmeye başlamıştır. (İtalyada Rönesans'ı yaratan büyük sanatçıların yetişmesi ile de, XVI. yüzyıldan itibaren İtalyan halk dili, yazı dili haline gelmiştir, İtalyan edebiyatı başlıca şu bölümlere ayrılır:

I - Birinci devre (XIV. yüzyıla kadar) : Rönesans'a kadar italyan halk dili, bir edebiyat dili haline gelmiş, sanatçılar yarattıkları eserlerde Sicilya ve Toscana lehçelerini kullanmışlardır.
II - Rönesans devri (XIV. - XVII. yüzyıllar) : Avrupa'da Rönesans'ın başlangıç yeri olan İtalyada, bu akımın en ünlü temsilcileri yetişmişlerdir. Bunlar yalnız Rönesans'ın en büyük sanatçıları olmakla kalmamışlar, aynı zamanda İtalyan edebiyatının da kurucusu olmuşlardır. Yalnız İtalyanın değil, bütün dünyanın en büyük şairlerinden biri sayılan Dante ve Petrarka ile İtalyan halk dili, yazı dili haline gelmiş, küçük hikâye türünün kurucusu sayılan Boccaio, bu yüzyılda eserlerini vermiştir. Bu büyük sanatçıların etkisi ile İtalyada bir Humanizma akımı başlamış, XV. yüzyıldan itibaren, eski Yunan ve Lâtin eserlerini incelemek, başlıca çalışma konusu olmuştur. Böyle bir hazırlık devresinden sonra, XVI. yüzyılda İtalyan Rönesans'ı en parlak devrini yaşamıştır. Bu yüzyılda yetişen Riosto ve Tasso, İtalyan edebiyatının en büyük şairleri arasında yer alırlar. Bu yüzyılda, gelişmeğe başlamış olan İtalyan nesri de, en ünlü sanatçısını, Machiavelli'yi yetiştirmiştir.

III - Klâsisizra devri (XVIII. yüzyıl): XVII. yüzyılda bir gerileme gösterdikten sonra İtalya edebiyatı XVIII. yüzyılda, Klâsisizm akımının etkileri altında kalmıştır. Yergi şiirleri yazan Parin ve komedya yazarı olan Goldoni, bu akımın ünlü sanatçılarıdır.

IV - Romantizm devri (XIX yüzyıl ): Beşeriyet ve cumhuriyet fikirlerinin yayılmağa başladığı millî birlik için çalışmaların olduğu bu yüzyılda, İtalyan edebiyatı Romantizm akımının etkisinde kalan sanatçıları yetiştirmiştir. Bu akımın ünlü sanatçıları şunlardır :Lirik şair Leopardı, romancı Manzoni, hâtıra türündeki eserleri ile ünlü olan Silvio Pellioo.

V - Realizm devri (XIX. - XX yüzyıllar):

İtalyan edebiyatında Realizm akımının etkisi, XXX yüzyılın ikinci yansından itibaren başlamıştır. İtalyan edebiyatının en kudretli şairlerinden sayılan Carduoci, tiyatro ve roman türündeki eserleri ile ünlü olan d'Annunzio dramları ve hikâyeleri ile ünlü olan Pirandello, bu akımın ünlü sanatçılarıdır.

Konular