MALAZGİRT VE MİRYOKEFALON SAVAŞLARI VE TÜRK TARİHİ AÇISINDAN ÖNEMLERİ

Malazgirt Savaşı

Alp Arslan komutasındaki Büyük Selçukluların Romanos IV. Diogenes komutasındaki Bizanslıları yendiği meydan savaşı(26 Ağustos 1071).Zaferden sonra Selçuklular Anadolu'nun büyük bir bölümünü ele geçirmişlerdir.
Selçuklu sultanı Alp Arslan Halep'i aldıktan sonra Mısır'a doğru yürüyüşe geçti.Bu sırada,Bizans imparatoru Romanos Diogenes de yitirdiği yerleri geri almak ve Türkleri Anadolu'dan çıkarmak amacıyla Norman,Slav,Gürcü,Abhaz,Ermeni ,Uz ve Peçeneklerden oluşan ağır silahlarla donanmış ordusuyla Doğu Anadolu'ya yöneldi.Kuvvetlerini Erzurum'da ikiye bölerek bir bölümünü Gürcistan'a göndererek büyük bir orduyla Malazgirt'e girdi.Diogenes'in doğuay doğru yürüdüğünü öğrenen öğrenen Alp Arslan hemen geri döndü.Bu arada veziri Nizamülmülk'ü olası bir yenilgi sonrasında devlet yönetimini üstlenmesi için Hemedan'a yolladı.Ahlat'ta Selçuklu öncü birliklerinin Bizanslıları bozguna uğratmasından sonra Malazgirt'te Bizans ordusuyla karşılaşan Alp Arslan,Emir Savtekin'i Bizans ordugahına göndererek barış önerisinde bulundu.Diogenes'in öneriyi reddetmesi üzerine Malazgirt Kalesi önündeki Rahba düzlüğünde yapılan savaşta Bizans ordusu büyük bir bozguna uğratıldı.Diogenes tutsak düştü.Bu yenilgide Uz ve Peçeneklerin Biyik Selçuklu saflarına geçemesi de rol oyandı.
İmzalanan antlaşmayla Bizanslılar Urfa,Münbiç ve Antakya'yı Selçuklulara vermeyi,360 bin dinar tazminat ödemeyi ve Selçuklu savaş tutsaklarını serbest bırakmayı kabul ettiler.Buna karşılık,Alp Arslan da Diogenes'i serbest bıraktı.
Anadolu'da yankılar uyandıran Malazgirt zaferi,Anadolu'nun geleceği açısından dönüm noktası oldu.Türkler karşısında yenilen Bizanslılar,geri çekilme sürecini uzatmayı amaçlayan bir savunam politikasına yöneldiler.İran ve Azerbaycan'daki Türkmenler ise çok kalabalık kitleler halinde Anadolu'ya göç etmeye başladılar.Alp Arslan,Türkmenler beylerine ve emirlere,doğu ve güneydoğu bölgelerinde geniş topraklar ıkta etti.Kuzeni Kutalmışoğlu Süleyman(I.Süleyman Şah)ise Orta ve Batı Anadolu'daki yeni fetihlerin öncülüğünü üstlendi.Artuk,Mengücek,Ebülka sım,Danişmend adlı beyler Anadolu'daki ilk Türk beyliklerini kurmayı başardılar.Bu gelişmeler,Türklerin göçebelikten yerleşik düzene geçişinin ve İslam kuralları ile ulusal geleneklerin bir sentezi sayılan Anadolu Türk uygarlığının başlangıcını oluşturdu.


Miryokefalon savaşı

Türk Tarihi açısından çok önemli bir savaştır.Çünkü Anadolu'nun Türk hakimiyeti altında kalmasını kesinleştiren savaştır.
Selçuklu-Bizans ilişkileri dostça sürdürülmekle birlikte Bizans sınırlarında özellikle Eskişehir yörelerinde yoğun bir şekilde çoğalan Türkmen kitleleri,Denizli,Kırkağaç,Ber gama ve Edremit'e değin Bizans memleketlerine akınlarda bulunmakta ve özellikle kaleleri tahrip etmekte idiler.Öte yandan Bizans İmparatoru Manuel,bu akınları durdurmak amacıyla, Anadolu'ya yeni kuvvetler göndermekle birlikte düzenleyeceği bir sefer için de askeri hazırlıklara başladı.Onun bu hazırlılarını haber alan Kılıç Arslan,ona bir elçi heyeti göndererek "Daha önce yapılan barış antlaşmasının yenilenmesini"önerdi,fakat imparator,"Bizans'a yöneltilen Türkmen akınlarının durdurulması,Bizans'a sığınan Danişmendli emiri Zünnun ile şehzade Şahinşah'ın,daha önce yönetiminde bulunan memleketlerin Bizans'a bırakılması"şartıyla buna razı olacağını sultana bildirdi.Bu şartları kabule yanaşmayan sultan,atlı kuvvetler sevkedip Denizli yörelerine kadar olan Bizans topraklarını ağır bir şekilde tahrip akınlarına uğrattı.İmparator,Bizans kuvvetleri eşliğinde, önce şehzade Şahinşah'ı daha sonra da Zünnun'u Anadolu'ya gönderme girişiminde bulundu ise de Kılıç Arslan'ın aldığı önlemler karşısında başarılı olamadı;Şahinşah ve Zünnun yenidenBizans'a kaçmak zorunda bırakıldılar.Bunun üzerine sultanın ikinci barış önerisini de reddeden Manuel,içinde,Frank,Peçenek,Ma car ve Sırp kuvvetlerinin de bulunduğu büyük bir orduyla 1176 yılı ilkbaharında,harekete geçerek Denizli yönünde ilerledi;fakat uçlarda bulunan kalabalık Türkmen kuvvetleri,Bizans ordusunu şiddetle yıpratmakta idiler.Kılıç Arslan,Bizans ordusunu,dar ve sarp Miryokefalon(Kumdanlı)vadisind e pusuya düşürerek yaptığı büyük meydan savaşında,Bizans'a ağır bir darbe indirmiş,böylece Malazgirt'ten sonra Bizans'a karşı ikinci kez büyük bir zafer kazanılmış oldu(Eylül 1176).Ağır bir yenilgiye uğrayan Manuel,Selçuklulara karşı inşa ettirdiği Eskişehirve Uluborlu'nun doğusundaki Sublaion müstahkem mevkilerini kabul ettikten başka,Selçuklu devletine savaş tazminatı olarak 100 bin altın ödemek zorunda kalmıştır.Bu zafer sonucunda,güya Anadolu'ya yeniden hakim olmak isteyen Bizans'ın bütün çaba ve girişimleri sona erdirilerek artık bundan sonra Selçuklular karşısında savunmada kalması sağlanmış ve dolayısıyla üstünlük yeniden Türkiye Selçuklu Devletine geçmiştir.Zaferden sonra sultan Kılıç Arslan,başta Bağdat Abbasi halifesi olmak üzere,bütün İslam hükümdarlarına birer fetihname göndererek küffar Bizans'a karşı kazandığı büyük zaferi müjdelemiştir.

Konular