Sistem Ünitesi (Kasa)
Bilgisayarın kasası olarak adlandırılan donanımdır... Kasa; anakart , anakarta doğrudan takılan parçalar ile anakarta kablolarla bağlanan aygıt ve bileşenlerden oluşur.
Ana karttaki yuvalara (slotlara) takılan parçalar :
- İşlemci (CPU)
- Ekran Kartı ( Anakart üzerinde de bulunabilir)
- RAM
- Ses Kartı ( Ana kart üzerinde de bulunabilir )
- Ethernet Kartı( Ana kart üzerinde de bulunabilir )
- Fax / Modem Kartı( Ana kart üzerinde de bulunabilir )
Bir kablo Yardımıyla Anakarta Bağlanan Aygıtlar ise :
- Harddisk (HDD)
- Disket Sürücü
- CD / DVD Rom
- CD / DVD Yazıcı
olarak sayılabilir...
AnaKart ( MainBoard )
Anakart terimi , diğer tüm bileşenler , aygıtlar ve çevre birimleri buradan kontrol edildiği için kullanılır. Anakart üzerinde işlemci ve ram gibi parçaların yerleştirileceği yuvalar ile diğer aygıtların bağlanacağı portlar ( AGP,PCI,ISA ) ve depolama birimlerine ( harddisk,disket sürücü,cd-rom vb.) ait kabloların bağlanacağı yuvalar bulunur.
Kullanılan bilgisayar sisteminin masaüstü kasa kullanılması durumunda , anakart kasanın alt kısmına, dikey (tower) olarak kullanılması durumunda ise dik olarak kasanın yan tarafına monte edilir..
Günümüzde üretilen tüm anakartlar , aynı model kasalara uyacak şekilde üretilmektedir.. Anakartlar AT ve ATX olmak üzere iki farklı özellikte olabilirler. Buna karşılık iki farklı özellikte (AT ve ATX) kasalar üretilmektedir. Anakart ile kasanın uyumlu olması gerekir.. AT bir kasanın içine ATX anakart yerleştirmek imkansızdır.
Anakartlar temel olarak iletken olmayan ve ısıya dayanıklı malzemelerden üretilirler.
İşlemci (-CPU-)
İşlemci bilgisayarın en önemli parçası ve beyni olarak kabul edilir. Central Proccessing Unit , yani merkezi işlem ünitesi olarak adlandırılır.
İşlemci , verinin işlenmesi sırasında bütün aşamaları yönetir, donanım bileşenlerini idare eder ve anakart üzerinde bulunan tüm bileşenlerle doğrudan veya dolaylı olarak bağlantılıdır.
Bir işlemci , üzerine yerleştirilen tranzistörlerden oluşur. Bir işlemcide milyonlarca tranzsitör bulunur.
Bir bilgisayarın hangi performans ağına dahil olacağını belirleyen yonga işlemcidir. Bilgisayar; kullandığı işlemci ismiyle anılır : PIII ( pentium 3 işlemcili) P4 ( pentium 4 işlemcili ) gibi...
İşlemcinin performansını belirleyen en önemli faktör saat frekansı veya hızıdır.İşlemcinin temposunu oluşturan saat frekansı , bir saniyedeki darbe sayısıyla ölçülür ve megaherz ( Mhz ) birimiyle gösterilir. 1 Mhz , saniyede 1 milyon darbeye denk gelir. Buna göre 133 Mhz hızında çalışan bir işlemci, bir işi saniyede 133 milyon defa yapabilir.
Ana Bellek ( RAM )
RAM’ler bilgisayar programlarının yüklenip çalıştırıldığı hafıza birimidir..."Random Acces Memory" yani "Rastgele Erişim Hafızası" olarak adlandırılır... Anakart üzerine yerleştirilir. Anakartın izin verdiği büyüklüklere kadar çıkmak mümkündür. Anakart modeline göre, iki veya daha fazla ram yuvası bulunabilir.
Bilgisayarda aktif olan tüm bilgilerin tutulduğu hafıza birimidir.Bilgisayarın kapatılması durumunda içindeki tüm bilgiler silinir..
Not : Firefoxu yada bir programı ilk açtığımızda açılışı biraz uzun sürer.. mesela firefox ilk açılışta biraz kasar pcyi.. ama ilk açılıştan sonra programı kapatıp tekrar açtığınızda hemen açılır.. çünkü gereken bilgiler ramde depolanmıştır...
Ramlerde hafıza birimi olarak kilobyte , megabyte yada gigabyte kullanılır.. Bir byte bir karakterin saklanması için gerekn hafıza miktarıdır.. 1024 byte 1 kilobyte denk gelir..
Ekran Kartı
Bilgisayarda görüntüyü oluşturarak ekrana iletmek için kullanılan aygıttır. Ekran Kartı,bir kart olarak anakart üzerine üzerine takılabileceği gibi, üretim sırasında da anakart üzerine yerleştirilebilir.Anakart üzerine, üretim sırasında yerleştirilen bu tür aygıtlar "OnBoard" olarak adlandırılır.
Ekran kartının özelliklleri, bilgisayarın kullanım amacına göre değişir. Bir muhasebe bürosunda, muhasebe programı için kullanılıcak ekran kartı ile bir üçboyutlu tasarım tasarım işi ile ilgilenen bir mühendisin kullanıdığı bilgisayarın ekran kartı aynı özellikle olmaz.
Ekran kartları kapasite ve grafik hızlandırıcı özelliklerine göre farklılıklar gösterir.Bazı ekran kartlarında 3d özelliği bulunmaktadır. Bu kartlar, özellikleri yüksek grafik uygulamalarında görüntülerin daha hızlı oluşmasını sağlar.
Ana kart üzerinde AGP veri yoluna takılan kartlar daha yaygındır. Ayrıca bazı ekran kartlarında ise TV-OUT çıkışı ile görüntüler tvden izlenebilir.
Ses Kartı
Bilgisayarda müzik dinlemek,ses kaydetmek, oyun oynamak ve multimedya tüm işlemleri gerçekleştirmek için ses kartı kullanılır.Ses kartına bağlanan kulaklık veya hoparlör ile sesleri duymak mümkün olur.
Üretilen sesin kalitesi,kullanılan ses kartı ve hoparlör sistemine bağlı olarak değişir.
Ses kartı modeline göre , anakart üzerindeki PCI yada ISA slotlarına takılır.Bazı ses kart modelleri ise anakart tarafından barındırılır. yani OnBoard özelliklidirler. Bu anakartlar için ayrıca ses kartı almaya gerek kalmaz.Ancak yüksek kalitede ses elde etmek için ses kartı kullanılabilir.
Fax / Modem Kartı
Modem ( Modulator - Demodulator ) , Bilgisayar sinyallerini telefon sinyallerine ve telefon sinyallerini de bilgisayar sinyallerine dönüştüren aygıttır.
Bilgisayar sistemi ile telefon görüşmelerinin yapılmasını,internete bağlanılmasını, fax gönderimini ve alımını , görünütülü ve sesli haberleşme yapılmasını sağlar.
Dahili olan fax/modem kartları anakart üzerine yerleştirilir. Harici olanlar ise, uygun bi kablo ile bilgisayarın arkasında bulunan COM portlarından birine bağlanır. Fax/Modem kartının Line girişine telefon hattı , Phone girişine ise Telefon bağlanır.
Bu durumda , bilgisayar kapalı bile olsa telefon görüşmeleri yapılabilir. Eğer telefon hattı sadece internet amacıyla kullanılacaksa, sadece telefon hattı bağlanabilir.
Fax/Modemlerde hız birimi BPS ( Bit per second - saniyede aktarılan bit miktarı ) dir.Modemler dahili ve harici olmak üzere 2 gurupta incelenir:
1. Dahili (Internal) Modemler : Bilgisayar kasasının içindeki anakarta takılır ve kart şeklindedirler.
2. Harici (External) Modemler : Bilgisayara dışarıdan bir kablo ile bağlanır.
HardDisk -HDD-
Harddiskler , Bilgilerin depolandığı ve bu bilgileri daha sonra yeniden kullanabilen depolama birimleridir. Harddisk , bir merkez etrafında dönen, üst üste yerleştirilmiş bir kaç diskten oluşur.
Bu diskler alüminyumdan yapılmış ve yüzeylerinin mıknatıslanması için çok düzgün demir oksit ile kaplanmıştır. Diskler dakikadaki dönme hızlarına göre sınıflandırılırlar.
Dönme hızı birimi RPM ( Rate Per Minute - Dakikada dönme hızı ) ve kapasite birimi MB veya GB olabilir. Günümzde yüksek hızlı ( 5400 rpm , 7200 rpm ) ve yüksek kapasiteli harddiskler kullanılmaktadır. ( 80 GB , 250 GB gibi.. )
Harddisk üzerinde bilgileri yazmak ve okumak için okuyucu-yazıcı kafalar bulunur.
Disk üzerinde depolanan bilgiler , bilgisayar kapatıldığında silinmezler. Disk üzerindeki bilgileri silerek aynı alanı yeniden kullanma imkanı vardır.
Harddiskler kasa içerisine sabit olarak monte edilirler ve bir kablo ( IDE Kablosu ) ile anakarta bağlanırlar. Enerjisini Kasa içerisindeki güç kaynağından alır.
Disket Sürücü
Disket , bilgi depolamak amacıyla kullanılan, takılıp çıkarma ve taşıma özeliğinden ötürü hala kullanılmaktadır. Ancak güvenli olmamalarından dolayı pek fazla tercih edilmemektedirler. Sadece küçük
dosyaların bigisayarlar arasındaki transfer işlemlerinde kullanılırlar.
Disketler , disket sürücüsü adı verilen cihazlar yardımıyla kullanılırlar. Genellikle kasanın ön kısmına monte edilirler. Ve bir kablo ile anakarta bağlanır.
Günümüzde kullanılan disket türü 3.5"lik olanlardır. Bu disketler sert plastikten bir muhafaza kabın içinde bulunur ve bir yüzünde yana kayabilen küçük metal/plastik bir kapak bulunur.İç kısmında ise
manyetik bir malzeme ile kaplanmış daire şeklinde, bükülebilen bir plastik plaka vardır. Kapak, manyetik ortamın üzerine yazıcı/okuyucu kafasının konumlanmasını sağlar.
Disket , sürücüye takıldığında ; sürücü bu kapağı yana doğru kaydırır ve manyetik ortamın açılmasını sağlar.
CD-ROM / CD Recorder
CD-ROM sürücüleri, bilgilere erişmek için kullanılan aygıtlardır. Bir disket sürücüsü gibi kasann ön tarafına monte edilir. CD adı verilen ( Compact Disk ) manyetik diskleri kullanırlar.
Özellikle, programların yüksek hacim gerektirmesinden dolayı, disketler önemini kaybetmiştir. CD fiyatları düşük , ve depolama kapasiteleri yüksek olduğundan ötürü hemen hemen her bilgisayarda
CD-ROM kullanılmaktadır. Bir CD kapasitesi 650 mb ( MegaByte ) yada daha yüksek olabilmektedir.
CDler, özellikle yüksek kapasitelerinden dolayı film, sunum ve tanıtım amacıylada kullanılmaktadırlar. Özellikler film sektöründe çok kullanışlıdır.
74 dakikalık bir film görünütüsünü bir CD ye sığdırmak mümkündür.
CD ler , programları ve verileri yedekleme işlemlerinde de en çok tercih edilen depolama birimleridir.
Bir CD-ROM sürücüsü ile bir CD ye bilgi yazılamaz. CDlere kayıt işlemleri CD Recorder adı verilen aygıtlar tarafından yapılmaktadır ( CD Writer )
CD lere bir kez kayıt yapıldıktan sonra , eğer ayarlanmamış ise bir daha kayıt yapılamaz. Ancak gelişmiş cd kayıt programları ile ( NERO gibi ) cd de boş yer kaldıysa birden fazla oturumda kayıt yapmak mümkün hale geliyor.
Ancak CD üzerinde bilgi yazılan alana bir daha bilgi yazılamaz. CD - ROM sürücüleri okuma hızlarına göre sınıflandırılır. (52x , 56x gibi. )
Cdlerin harddisk gibi , disket gibi defalarca silinip yeniden yazılabilenleri de mevcuttur. Bu tür cdler CD-RW ( reWritable ) olarak adlandırılır.
CD-RW olanlar, CD Writer programlarını kullanarak silinebilir yazılabilir ve yazılmış alanlara defalarca kayıt yapılabilir.
CD- RECORDER lar yazma , yeniden yazma ve okuma olmak üzere üç hız birimine sahiptirler ( 32 x 12 x 40 gibi )
DVD-ROM Sürücüleri
DVD-ROM sürücüleri, DVD leri kullanmak için kullanılırlar. DVD ler CD lere oranla 7 kat daha fazla bilgi alma kapasitesine sahiptirler ( 4.7 GB )
DVD-ROM sürücülerinde Normal CD leri okuma özelliğide vardır.
Normal CD lere kaydedilen filmler , daha az yer kaplamaları için sıkıştırılırlar. Bu durumda ses ve görüntü kalitesini düşürür.. Ancak bu durum DVD lerde en aza indirilmiştir. Özellikle yüksek hacimde bilgi almasından
dolayı , film görüntülerinin daha kaliteli olarak kaydedilmesini sağlanır.
Ekran
Ekran bir bilgisayar sisteminin en önemli çıkış aygıtıdır.Bir kaç yıl öncesine kadar çok farklı ekran türleri olmasına rağmen ( VGA, CGA,EGA gibi.. ) günümüzde en çok kullanılan ekran tipi VGA dır.
(Video Graphics Array). VGA ekrANLAR yazı v grafik kalitesinin yüksek olmasından ötürü tercih edilmektedirler.
Çözünürlük olarak 0.28 dpi (dots per inch - inch başına nokta sayısı ) veya 0.39 dpi ve düşük radyasyonlu (LR) , titreşimsiz (NI) özellikleri vardır.
Bu ekranlar MPR II ismi ile standart hale getirilmişlerdir.
Ekranlar büyüklüklerine göre 12",14",15",17",19",21",22" olarak sınıflandırılırlar.
Hoparlör
Ses kartı ile elde edilen sesleri dış ortama iletmek için kullanılan aygıttır. Çıkış gücüne göre ve tiplerine göre sınıflandırılır.
Çıkış gücü 1oW (Watt) , 20W , 50W gibi birimlerle ölçülür. Tip olarak ise anfili,anfisiz ve SUB-Woofer olanları vardır. Özellikle yüksek sesler elde etmek için
SUB-Woofer olanlar tercih edilebilir.
Power-Supply
Bilgisayara dışarıdan elektriğin geldiği aygıttır. Anakartın üzerindeki aygıt ve bileşenler ayrıca anakarta kablo ile bağlı aygıtlar ( HDD gibi. ) çalışmak için düşük güçte elektriğe ihtiyaç duyarlar.
Power-Supply ; fanlar dahil olmak üzere kasa içerisindeki bütün aygıt ve bileşenlere elektrik kabloları ile bağlıdır.Ve bu aygıtlara çalışması için gerekli olan elektriği sağlar.
Tükettiği elektriğe göre ; 300W 400W 600W gibi değerler alır.. ve buna göre sınıflandırılır..
Tower ( dikey ) tip kasalarda, genellikle kasanın sol üst kısmında takılıdır. Ve içerisinde soğutmayı sağlamak için en az bir adet fan bulunur.